Devrimci mücadele ile tanışma
Yeter: “Ben Devrimci Yol davasından yattım. Devrimci Yol davası 12 Eylül döneminde Ankara Ana Dev-Yol, Devrimci Yol davası olarak açıldı. İlk başta yanlış hatırlamıyorsam 573 kişi ile başladı davamız. Daha sonra Türkiye’nin dört bir yanından başka arkadaşların da davası Ankara’da görülmeye başladı. 700 küsür olmuştu. Ankara Ana Dev Yol toplu davası diye tarihe geçti diyeyim. Bu dava… Ben altı yıl kaldım. Yargılanma sürecim altı yıl sürdü. Yargıtay aşamasına kadar. Yani benim tahliye olmam dava bitti de yargılandım anlamında değildi. Benden de davamı açarken 146/1’den açtılar. 146/1’in karşılığı idam oluyor. Ama beni idam edemediler çünkü Türkiye’de kadınlar idam edilmediği için idam edemediler. Ama 17 yaşındaki Erdal Eren’i idam ettiler.
Peki, Erdal Eren’i idam ettiler demiştiniz. Siz daha önce de bana anlatmıştınız onunla aynı hapishanede yattığınızı. Erdal Eren de Mamak Cezaevinde kalıyordu ve Mamak Cezaevinde hep tecritlerde kalıyordu. Ah, canım benim. Tabi tecrit diyince, 12 Eylül döneminde devlet şöyle bir politika izlemişti; durumu ağır olanları, kendilerine göre nasıl belirliyorlarsa, durumu ağır olanları teker kişilik tecritlere koydular. Daha doğrusu teker kişi koydular ama daha sonradan bir devrimci bir faşit biçiminde koydular. Küçücük bir alanda bir ranza var. İşte bir devrimci, bir faşit kalıyor. Küçük bir lavaboları var. Minicik, küçücük bir karenin içerisinde o insanlar yıllarca tutuldular. Bunlardan birisi de Erdal Eren’di. Evet, aynı süreci Mamak’ta Erdal Eren’le paylaştık. O tecritte kaldı ve tecritten idam edilmeye götürüldü. Henüz daha 17 yaşındayken idam edildi. Maalesef.
Tabi daha sonra idam edilen arkadaşlarımız da var ama Erdl Eren’in durumu farklıydı çünkü 18 yaşına girmemiş birinin idam edilmesi yasalar karşısında yasaktı. Ama faşit devlet onun yaşını büyük göstererek Erdal Eren’i idam etti. Bu Erdal Eren cephesi tabi. Diğer anlamda arkadaşlarımız işte Ana Dev-Yol toplu davası yıllarca sürdü. Bizler mahkemeye haftada üç defa giderdik toplu dava olduğu için. Pazartesi, çarşamba ve cuma günleri mahkemeye giderdik ve sabah saat dokuzdan akşam saat beşe kadar sadece bir saatlik bir ara verilirdi. Yıllarca biz öyle gelip gittik. Bu arada tabi tahliye olan arkadaşlarımız oluyordu.
Kadınlar olarak da bana biraz mahkemenin azıcık koyduğu süreç diyeyim böyle. Arkadaşların hepsi tahliye oldular. Ben tek başıma kalmıştım. O süreç bana biraz koydu çünkü ne olursa olsun yaşadığın şeyleri birileriyle paylaşmak insanın yükünü azaltıyor. Ama arkadaşlar gidince o süreç biraz ağır gelmişti bana. Ama daha sonra, oy çokluğuyla demeyeyim de, üç oyla tahliye oldum.
O da şöyle bir şey; bizi yargılayan askeri mahkemede beş kişilerdi. Bu beş kişiden ya oy birliğiyle tahliye olursun, problem değil ya da en az üç tanesinin oyunu almak zorundasın ki tahliye olabilesin. Ben de daha sonra üç tanesinin oyunu alıp tahliye oldum.”
Viyana 2021_22 belgeseli için Yeter ile yapılan röportajlardan
YETER: “Der Prozessgegen Devrimci Yol wurde nach dem 12. September als Hauptprozess gegen Mitglieder von Devrimci Yol in Ankara (Ankara Ana Dev Yol) eröffnet. Anfänglich wurde 573 Personen, wenn ich mich richtig erinnere, derProzess gemacht. Später wurden Prozesse gegen Freund*innen aus der ganzen Türkei nach Ankara verlegt. Es waren dann mehr als 700. Ich würde sagen das Verfahren gegen Ankara Ana Dev Yol ist als Massenverfahren in die Geschichte eingegangen. Das Verfahren… Ich blieb für sechs Jahre drinnen. Das Gerichtsverfahren dauerte sechs Jahre. Bis zumKassationsgerichtshof, dem Obersten Gericht. Meine Freilassung bedeutete also nicht, dass dasVerfahren vorbei war und ich verurteilt worden war/und das Urteil feststand. Ich war wegen Artikel146/1 angeklagt. Auf Artikel 146/1 steht Todesstrafe. Aber sie konnten mich nicht hinrichten, weil Hinrichtungen von Frauen in der Türkei nicht ausgeführt wurden, weil sie nicht hingerichtet wurden. Aber den 17-jährigen Erdal Eren richteten sie hin.”
Aus Interviews mit Yeter für den Dokumentarfilm Wien 2021_22